Regulisane profesije

Regulisana profesija je profesija koja podrazumijeva da su uslovi za rad u profesiji propisani određenim zakonom, a obavljanje regulisane profesije podrazumijeva da osoba posjeduje stručne kvalifikacije stečene nakon obrazovanja (radno iskustvo, licencu,...).

Formalna (obrazovna) kvalifikacija je kvalifikacija koja se stiče po završetku formalnog obrazovanja, a koja se dokazuje diplomom, svjedočanstvom ili drugom javnom ispravom koju je izdala nadležna obrazovna ustanova.

Profesionalna kvalifikacija je kvalifikacija koja, osim formalne kvalifikacije kao osnovnog uslova, obuhvata nadogradnju znanja, vještina nakon formalnog obrazovanja (na primjer sticanje određenog radnog iskustva, polaganje stručnog ispita, sticanje licence i sl.).

Postupci priznavanja profesionalnih kvalifikacija u svrhu poslovnog nastanjivanja u državi domaćinu:

AUTOMATSKI SISTEM priznavanja profesionalnih kvalifikacija:

a) po osnovu minimalnih uslova osposobljavanja za sedam profesija:

• doktori/ce medicine
• medicinske sestre za opštu zdravstvenu njegu
• babice
• doktori/ce stomatologije
• doktori/ce farmacije
• veterinari/ke
• arhitekti/ce.

U ovih sedam profesija propisan je minimalni sadržaj obrazovanja, dok su svi obrazovni programi usklađeni u svim državama članicama Evropske unije. To u praksi znači da osobe koje su stekle svoje stručne kvalifikacije u pomenutim profesijama, a u skladu s propisanim uslovima, mogu brzo i jednostavno ostvariti svoje pravo na rad u državi domaćinu, prolazeći jednostavni postupak priznavanja profesionalne kvalifikacije.

b) po osnovu prethodnog profesionalnog iskustva

Ovdje je riiječ o automatskom priznavanju profesionalnih kvalifikacija na bazi profesionalnog iskustva u određenim industrijskim, zanatskim i trgovačkim djelatnostima, pri čemu će država domaćin po određenim uslovima priznati bavljenje određenom djelatnošću u drugoj državi članici EU, kao dovoljan dokaz znanja i sposobnosti.

OPŠTI SISTEM priznavanja profesionalnih kvalifikacija

Znači da osoba mora dokazati odgovarajuće obrazovanje te dodatna znanja, vještine i radno iskustvo, a nerijetko i poznavanja jezika.

EPC kartica je elektronska potvrda koja dokazuje da stručnjak ispunjava sve uslove potrebne za priznavanje profesionalnih kvalifikacija za stalno obavljanje profesije ili za privremeno ili povremeno pružanje usluga u državi ugovornici domaćinu. Kartica se izdaje za sljedećih pet profesija: medicinske sestre za opštu zdravstvenu njegu, farmaceute, fizioterapeute, planinske vodiče i agente za posredovanje u prometu nekretnina. EPC nije fizička kartica, dok se podaci o nosiocu stručne kvalifikacije od strane nadležnih tijela javne uprave razmjenjuju putem Informacijskog sistema unutarnjeg tržišta (IMI sistem).

EU potvrda se izdaje pravnim ili fizičkim licima koja imaju registrovanu privrednu djelatnost u Crnoj Gori i žele da u državama članicama Evropske unije, Evropskog ekonomskog prostora ili Švajcarske konfederacije, pružaju usluge. Kada osoba prvi put namjerava da u drugoj državi članici obavlja regulisanu profesiju, nadležna tijela države domaćina mogu od Crne Gore zatražiti dostavljanje EU potvrde. Njome se dokazuje da lice ima registrovanu privrednu djelatnost  u Crnoj Gori i da je u trenutku izdavanja potvrde obavljalo određene djelatnosti, kao i da nema (čak ni privremeno) zabranu obavljanja profesije odnosno djelatnosti.

Nadležno tijelo:

Ministarstvo rada i socijalnog staranja će obavljati poslove Centra za pomoć

Centar za pomoć

  Adresa: Rimski trg 46

  81000 Podgorica Crna Gora

Propisi:

• Zakon o priznavanju profesionalnih kvalifikacija za obavljanje regulisanih profesija ("Sl. list Crne Gore", br. 56/18)
• Odluka o utvrđivanju liste regulisanih profesija ("Sl. list Crne Gore", br. 80/18)
• Pravilnik o sadržaju i obrascu EU potvrde ("Sl. list Crne Gore", br. 82/20)
• Pravilnik o utvrđivanju lista djelatnosti za priznavanje profesionalnog iskustva ("Sl. list Crne Gore", br. 66/19)